Als verslaafde ben je overgeleverd aan de grillen van jouw oerhersenen. Of je nu verslaafd bent aan macht, aandacht, seks, drugs, gokken, eten of een andere. Je oerhersenen gaan over de grenzen van de ratio heen, omdat ze denken dat je dat nodig hebt om te overleven. Zie verdiepende info hierover hier.

Je oerhersenen hebben geen bevattingsvermogen van tijd en ruimte. Elke reep chocola die je eet kan het laatste stukje zoetstof in maanden zijn voor je oerhersenen. Elke man of vrouw die je ziet kan de laatste zijn in maanden. Om te overleven eisen je oerhersens om dan NU in te grijpen. Nu die reep eten, Nu die man/vrouw versieren.

Je oerhersenen hebben ook geen zintuigen. Je zintuigen worden aangestuurd vanuit andere laag hersenen. Je oerhersenen hebben neurotransmitters/hormonen die ze sturen. In verslaving bepalen deze je doen en laten, en verdwijnt de ratio uit het oog. De rationele grenzen vervagen.

Het verschil tussen werkelijkheid en fantasie verdwijnt. Het verschil tussen goed en kwaad verdwijnt. Het verschil tussen eerbaar en oneerbaar verdwijnt. Je hersenen geven de dopamine shot (belangrijke neurotransmitter) en hebben het idee dat over de grens de overleving is (zie hier meer over dopamine).

In relatie tot overleving en de oerhersenen wil ik nog een punt aangeven. Dit met absolute verwondering en respect voor alles wat nu leeft mbt #thevoice en het medialandschap en verdere excessen in onze maatschappij. Onze oerhersenen gedijen heel goed is onze huidige maatschappij met veel verschillende machtsverhoudingen. En mensen in machtsposities kunnen zich verliezen in deze hersenen en aan de macht verslaafd raken. Ze raken dan in een soort hypnose waarbij grenzen vervagen. Vanuit hun blik doen ze niks verkeerd. Maar terecht dat de maatschappij hiertegen ageert. Want de maatschappij bepaalt wat eerbaar en oneerbaar gedrag is, niet onze oerhersenen!

Hoe verslaving in zijn werk gaat in relatie tot je hersenen, heb ik hier proberen te verduidelijken. Bewustwording over deze onderlaag in je hersenen helpt hopelijk de dialoog over misbruik naar de toekomst toe meer te voorkomen, verslaafden af te laten kicken, en relaties te normaliseren. Deze onderlaag van onze oerhersenen, of door mij de pornomind gedoopt, wordt nog te weinig gezien in de huidige discussies.

In de oertijd moesten in veel culturen mannen vechten voor eten, voor hun territorium en voor hun voortbestaan. De vrouwen dienden voor de voortplanting, opvoeding volgende generaties en zorgdragen voor veilig eten en verzorging. Basaal gezien was het onderscheid tussen man en vrouw dus tussen vechten voor overleving, en zorgdragen dat overleefd werd generaties lang.

Er zijn natuurlijk ook culturen waar de vrouwen de baas waren, en vrouwen vanuit die oorsprong hebben dezelfde soort oerhersenen en stukje pornomind. Het zijn niet alleen de mannen die onder invloed van deze onderlaag grenzen laten vervagen. Maar de mannen zijn wel in de meerderheid.  

De mannen en soms dus ook vrouwen, in de oertijd, vochten dus voor hun leven en hadden dood stress. In deze vecht situatie was de neurotransmitter dopamine nodig om te overleven. Dopamine triggert je beloningscentrum. En de mensen die de doodsstrijd overwonnen kregen hierdoor een euforisch gevoel en laden zich op voor een eventuele nieuwe strijd. Wel moesten er voldoende tussenpozen tussen de strijdtonelen zijn om te ontladen weer. Ontladen was seks,samen komen, verbinden. Daarvoor zorgt de neurotransmitter oxytocine. Ook wel de knufferdrug genoemd. Dopamine is goed voor strijd en sport, maar vertroebeld door succes eforie je beoordelingsvermogens vanuit je rationele hersenen en leidt tot grensoverschrijdend gedrag.

Onbewust gebeurt dit nog heel veel in oorlogen. Hoe vaak lezen we niet van massa verkrachtingen en seksslavinnen van strijders (Jezidi slavinnen van IS). Deze mensen zijn hun rationele beoordelingsvermogen kwijt en overgeleverd aan hun oerinstincten.

Oorlog maakt de oerhersenen van de man volledig wakker. En mensen die een oorlog hebben meegemaakt zullen hier ook weer van moeten afkicken. Verkrachtingen komen volgens mij voort uit het feit dat men macht heeft over de ander. Je kunt doen wat je wilt. Het is een wetteloze context. Net als bij executies, dorpen in brand steken, slaven maken, al die ongein. Bij verslaafden vervagen de grenzen waardoor dit soort vreselijke dingen kunnen gebeuren. Alles om de dopamine aan te vullen.

Ik had al aangegeven dat verslaafden vooral gericht zijn op hun oerhersenen en de grenzen van de ratio overschrijden. Daarnaast hebben je oerhersenen totaal andere grenzen en belangen in het kader van, vanuit oer-perspectief, overleven.  Als een vrouw, bij een verslaafde man, de oerhersens triggeren door groot succes en/of machtsverhouding verschillen dan is de beer los. Dit wakkert , een soort overwinningseforie waarbij de pornomind gevoelige man over de grens gaat. En dat ervaren we in de huidige tijd met #metoo en #thevoice. De mannen die het hier betreft zijn verslaafd geworden aan hun pornomind door roem en succes.

En de huidige tijd geeft voor veel mannen de mogelijkheid om zich onder te dompelen in deze verslaving. Elke succesvolle artiest, succesvolle zakenman, succesvolle sportman, rijke man, succesvolle politicus, kerkelijk leider, kan over de schreef gaan. Dit omdat zijn oerhersenen de grens van het eerbare laten vervagen. De dopamine kick is voor verslaafden zo belangrijk dat ze grenzen verleggen. En de machtswellust maakt de dopamine verslaving alleen maar groter.

Mensen die hier zeer beïnvloedbaar in zijn komen in een vicieuze cirkel van meer macht nodig hebben over de ander, meer grenzen moeten overschrijden, om de dopamine-kick van buiten te krijgen. Want dit verslavende gedrag zorgt er ook namelijk voor dat lichaamseigen dopamine niet meer voldoet. De dopamine kick dient dus repeterend van buiten te komen. Zie hier meer uitleg.

De mannen kiezen dan ook een jachtterrein wat hun externe dopamine oplevert. Eerst is een streling over het lichaam genoeg, maar al snel kunnen grenzen van het eerbare overschreden moeten worden om de dopamine kick te krijgen. Dit soort mannen doen er alles aan om in machtsposities te komen.Sommigen zijn pedofiel, en die hebben de kerk niet voor niets uitgekozen voor hun jachtterrein.  Net als in de kinderopvang (hofnarretje), onderwijs, sporttrainers etc. Sommige worden vooral getriggerd door schoonheid en naïviteit, en nemen andere jacht terreinen.

Dit is natuurlijk niet altijd zo en voor iedereen het geval. Het ligt ook aan karakter en persoonlijkheid. Ik moet dan altijd denken aan het voorbeeld van een alkoholverslaafde vader met twee zoons. De ene ook alcoholist en de ander geheelonthouder. Beide geven ze aan waarom ze zijn wie ze zijn. Logisch met zo’n vader! De weg voor de man is zich bewust te zijn van deze fenomenen en te accepteren dat onze oerhersenen heel sterk zijn wanneer wij in de roes van succes zijn, of in de roes van mislukking. Beide triggeren grensvervaging voor sommigen onder ons.

En mensen die gevoelig zijn voor hun pornobrein dienen elk uur, elke 24 uur, elke week bewust te zijn van het feit dat ze gelukkig niet meer in de oertijd leven. We kunnen met deze bewustwording excessen in dammen. De ratio de ruimte geven tot verbinding en de vrouw de plek naast ons gunnen in de wereld. 

Als je zelf in zo’n situatie terecht komt als pornomind-gevoelige man, kan je dit niet zelf aan. Je hebt een groep mannen nodig en een verbinding met je hogere zelf die je op jouw manier hebt te vinden. Wat het voor jou dan ook is. Je bent machteloos over je lusten, dat is de eerste stap naar erkenning en verbinding met anderen in onze maatschappij. Je hebt terug op aarde te komen in de rationele werkelijkheid.

Als we deze oerlaag niet herkennen en mannen, en soms ook vrouwen, die in dopamine verslaving terechtkomen niet leren om hiermee om te gaan, als er geen ruimte is om eerlijk en kwetsbaar over deze gevoelens te spreken, dan zullen we alleen maar slachtoffers en daders overhouden en verliezen we het van ons pornomind.

Ik heb als loopbaanopsteller, coach en trainer al meerdere mensen mogen begeleiden bij bewustzijn stappen, en dit gedachtegoed meer verdieping mogen geven.

Ik heb dit stuk geschreven vanuit vooral het mannelijke daders perspectief, maar wil deze blog afsluiten met het feit dat ik veel respect heb voor slachtoffers die nu naar voren komen en helpen om deze dialoog breder te voeren, en wens ze heel veel kracht en sterkte met het verwerken van het grensoverschrijdende gedrag wat zij ervaren hebben. Kennisverbreding over het pornomind draagt hopelijk bij om de verbinding tussen mannen en vrouwen te helen.